Το Δεκέμβριο του 2024 η Ιρλανδική Επιτροπή για την Προστασία των Δεδομένων, η οποία λειτουργεί ως ο κύριος ρυθμιστής της Meta στην ΕΕ καθώς τα ευρωπαϊκά κεντρικά γραφεία της εταιρείας βρίσκονται στο Δουβλίνο, επέβαλε πρόστιμο ύψους 251 εκατομμυρίων ευρώ στην Meta για παραβίαση προσωπικών δεδομένων, που έθεσε σε κίνδυνο το απόρρητο εκατομμυρίων λογαριασμών χρηστών στο Facebook το 2018.
Αυτό το κενό στο σύστημα ασφαλείας επέτρεψε σε hackers να αποκτήσουν πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα 29 εκατομμυρίων λογαριασμών του μέσου κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένων 3 εκατομμυρίων λογαριασμών στην Ευρώπη.
Πιο συγκεκριμένα, όπως τόνισε σε ανακοίνωσή της η Ιρλανδική Επιτροπή για την Προστασία των Δεδομένων (DPC), οι hackers απέκτησαν πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα όπως, πλήρες όνομα, διεύθυνση email, αριθμό τηλεφώνου ή ακόμα ημερομηνία γέννησης ή θρησκεία.
Το πρόστιμο επιβλήθηκε μετά την ολοκλήρωση δύο ερευνών, με την πρώτη να ξεκινά το 2018, όταν δηλαδή η Meta ενημέρωσε την Επιτροπή για αυτή την παραβίαση.
Η Meta Platforms, η οποία περιλαμβάνει το Facebook, το Instagram, το WhatsApp και το Messenger, δεν είναι πρώτη φορά που δέχεται πρόστιμο από την ΕΕ. Είναι η δεύτερη φορά που έλαβε μέσα στο 2024, ενώ υπολογίζεται ότι την τελευταία δεκαετία έχει συνολικά λάβει πρόστιμα που ξεπερνούν τα 5 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι παραβιάσεις με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπη κατά κύριο λόγο αφορούν την προστασία προσωπικών δεδομένων (συγκεκριμένα την ευρωπαϊκή νομοθεσία GDPR) καθώς και αντιμονοπωλιακούς κανόνες.
Όπως είναι αναμενόμενο, οι ποινές κατά του Meta έρχονται σε αντίθεση με τους κανονισμούς στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου δεν υπάρχει ομοσπονδιακός νόμος περί απορρήτου δεδομένων και μόνο λίγες πολιτείες όπως η Καλιφόρνια έχουν λάβει ελάχιστα σχετικά μέτρα.
Θα έλεγε κανείς πως κάθε άλλο παρά πραγματικό είναι το ενδιαφέρον της ΕΕ για την προστασία των προσωπικών μας δεδομένων. Άλλωστε δεν είναι λίγες οι φορές που η ίδια ή κράτη μέλη αυτής παραβίασαν κανονισμούς προστασίας προσωπικών δεδομένων προς όφελος τους.
Αυτό που ισχύει είναι το οφθαλμοφανές. Τα μεγάλα καπιταλιστικά κέντρα της Ευρώπης αδυνατούν να δημιουργήσουν ένα κολοσσό κοινωνικής δικτύωσης αντίστοιχο της Meta το οποίο δημιουργεί ένα τρομακτικό μονοπώλιο για αυτούς. Μονοπώλιο οικονομικό αλλά και με τεράστιες κοινωνικές διαστάσεις. Συνεπώς πρέπει να βρουν άλλο τρόπο να χτυπήσουν αυτό το μονοπώλιο. Έτσι λοιπόν και τα εν λόγω πρόστιμα.
Φυσικά, όπως κάθε καπιταλιστικό μόρφωμα που σέβεται τον εαυτό του, φροντίζει να ‘’ντύνει’’ καλά κάθε τέτοια κίνηση του. Έτσι η ΕΕ έχει φροντίσει να διατυμπανίζει ότι τα πρόστιμα που επιβάλλονται σε εταιρείες που διαπιστώνεται ότι παραβιάζουν τους αντιμονοπωλιακούς κανόνες της ΕΕ καταβάλλονται στον γενικό προϋπολογισμό της ΕΕ και έτσι οι συνεισφορές των κρατών-μελών στον προϋπολογισμό της για το επόμενο έτος μειώνονται αναλόγως. Ως εκ τούτου, όπως τονίζει η Κομισιόν, τα πρόστιμα συμβάλλουν στη χρηματοδότηση της ΕΕ και στη μείωση της επιβάρυνσης για τους φορολογούμενους. Η αλήθεια είναι ότι εμείς ως φορολογούμενες κάποια μείωση δεν έχουμε δει στους πόρους που κατευθύνονται στην γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Το μόνο που έχουμε δει είναι να αυξάνονται τα ποσά που δίνονται στην πολεμική βιομηχανία και τη χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία.
Επιπλέον, η στενάχωρη πραγματικότητα είναι πως τέτοιες κινήσεις είναι σχεδόν αδιάφορες για ομίλους – γίγαντες όπως η Meta, η οποία μόνο το τρίτο τρίμηνο του 2024 είχε κέρδη ύψους 15,7 δις δολάρια.
Σαφώς επίσης, τέτοιες κινήσεις δεν προσφέρουν καμία σημαντική αλλαγή στην προστασία των προσωπικών μας δεδομένων, τα οποία έχουν ήδη καταγραφεί και ‘’αποθηκευτεί’’ από τους κολοσσούς της τεχνολογίας και χρησιμοποιούνται στις πιο αθώες των περιπτώσεων για τα κέρδη των διαφημιστικών. Στις όχι τόσο αθώες προς όφελος πολιτικών σκοπών εναντίον -όπως πάντα- όσων τολμούν να αντιστέκονται στη βαρβαρότητα του σήμερα.