«Το κράτος είστε εσείς». Αξέχαστη «ατάκα»… Την είχε εκστομίσει ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης το 1992 μιλώντας σε αστυνομικούς, για να επαυξήσει τον κατασταλτικό «ζήλο» που εκείνοι θα επιδείκνυαν στην αντιμετώπιση των απολυμένων της ΕΑΣ. Τριάντα τρία χρόνια αργότερα, επί πρωθυπουργίας Κυριάκου Μητσοτάκη, φαίνεται πως έχουμε «ανέβει πίστα», για τα καλά…
Ένα αδιανόητο, πρόσφατο (2/7/2025) συμβάν μας υποχρεώνει να αναρωτηθούμε μήπως η Ελληνική Αστυνομία (ΕΛ.ΑΣ) θεωρεί πλέον τον εαυτό της, όχι μόνο ως δικαστικό και νομοθετικό υποκατάστατο (άφθονα περιστατικά δείχνουν ότι έχει – και αφήνεται να έχει – αυτήν την ιδέα), αλλά και ως γενικό… προϊστάμενο – ελεγκτή επαγγελματιών λειτουργών. Σήμερα γιατρών, αύριο ποιος ξέρει ποιών…
Υπενθυμίζουμε: Αστυνομικοί οδήγησαν ένα άτομο στα «επείγοντα» της Πολυδύναμης Νοσηλευτικής Μονάδας Ψυχικής Υγείας Αττικής (πρόκειται για το πρώην ΨΝΑ, στο Δαφνί), που είχε γενική εφημερία. Δύο ψυχίατροι εξέτασαν τον ασθενή και έκριναν ότι δεν χρειαζόταν εισαγωγή, αλλά φαρμακευτική αγωγή και φροντίδα εκ μέρους των οικείων του στο σπίτι.
Καθόλου δεν άρεσε η γνωμάτευση σε ένα «όργανο της τάξης» που μάλιστα άρχισε να φωνάζει δυνατά, μέσα στο νοσοκομείο. Οι δυο ψυχίατροι οδηγήθηκαν στο… αστυνομικό τμήμα Χαϊδαρίου. Κι όπως επεσήμανε στη σχετική ανακοίνωση – καταγγελία της η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία, η ΕΛ.ΑΣ εγκαινίασε έτσι «μια καινοφανή και παγκοσμίως πρωτοφανή διαδικασία, όπου η απόφαση για την εισαγωγή ενός ψυχικά ασθενή δεν λαμβάνεται με βάση την ιατρική επιστήμη, αλλά υπό την πίεση και την απειλή παραγόντων που ουδεμία σχέση έχουν με την ιατρική».
Τα κατοπινά συμβάντα είναι ήδη, σε αδρές γραμμές, γνωστά – δεν πρόκειται να τα παραθέσουμε, εδώ. Επειδή όμως σημασία έχουν και οι λεκτικές «εξηγήσεις», αξίζει να σταθούμε σε κάτι: Οι ιθύνοντες του τμήματος Χαϊδαρίου ρωτήθηκαν για ποιο λόγο η Αστυνομία απομάκρυνε δυο γιατρούς από την εφημερία τους (με ό,τι συνεπαγόταν αυτό για τη λειτουργία του Νοσοκομείου) και δεν τους κάλεσε πχ την επόμενη ημέρα, για τις όποιες εξηγήσεις έκρινε αναγκαίες. Η απάντηση ήταν πως υπήρχε πιθανότητα να… διαφύγουν! Το φαντάζεστε; Γιατροί που δεν είχαν διαπράξει τίποτα παράνομο ή παράτυπο θα εγκατέλειπαν τη δουλειά τους για να κρυφτούν, ίσως και για να το… σκάσουν σε άλλη χώρα…
Στη συνέχεια, όπως ήταν φυσικό, η υπόθεση «έφθασε» στη Βουλή. Εκεί επιβεβαιώθηκε ότι οι αστυνομικές αυθαιρεσίες – ακόμη και οι πλέον… πρωτοποριακές- κατά κανόνα δεν είναι «αυτοφυείς», ούτε μένουν απότιστες από την πολιτική εξουσία. Ο υφυπουργός Υγείας Δημήτρης Βαρτζόπουλος, όχι μόνο πάσχισε να «καλύψει» τις ενέργειες της Αστυνομίας, αλλά στην προσπάθειά του να το κάνει φανέρωσε την… ασχετοσύνη του. Όπως αναλυτικά εξήγησε ο ψυχίατρος Θεόδωρος Μεγαλοοικονόμου, ο υφυπουργός φάνηκε ότι αγνοούσε τα προβλεπόμενα στο νόμο 2071/1992, προτιμώντας όσα όριζε το θεσμικό πλαίσιο της χούντας. Ο Θ. Βαρτζόπουλος αποδείχθηκε, επίσης, ότι αγνοεί την υπογραφείσα από την Ελλάδα (4/4/1997) Συνθήκη του Οβιέδο ή τουλάχιστον την επικύρωσή της με το νόμο 2619/1998. Όπως επίσης και τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας (ν. 3418/2005).
Άλλα είναι αυτά που δείχνει να ξέρει καλά ο υφυπουργός – και αυτά «μετρούν»… Πρώτον: Οι ψυχικά ασθενείς είναι δυνάμει «τέρατα», άρα αυτό που χρειάζεται είναι, χωρίς πολλά – πολλά και δίχως να αναλύουμε καταστάσεις, να τους «μαντρώνουμε» και να τους ξεφορτωνόμαστε.
Δεύτερον: Ανάμεσα στη γνωμάτευση των γιατρών και την επιθυμία της Αστυνομίας να «ξεμπερδεύει» με τους ασθενείς που της «φορτώνουν» οι προφορικές εισαγγελικές παραγγελίες, το βάρος πέφτει καθαρά στη δεύτερη.
Τρίτον: Δεν πυροβόλησε κατάστηθα η κυβέρνηση (με το νόμο 5129/2024) τις ήδη τραυματισμένες, υποστελεχωμένες δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής υγείας, για να θεωρεί σήμερα κάθε γιατρός ότι μπορεί να ασκεί κανονικά τις αρμοδιότητές του. Όταν υποβαθμίζουμε κάτι το υποβαθμίζουμε για τα καλά, όλο και «αύτανδρο»… Τα παρεπόμενα τέτοιων «μεταρρυθμίσεων» είναι κάποιοι άγραφοι και άτυποι «νόμοι». Όπως αυτοί, τους οποίους επέβαλε η Αστυνομία στο Χαϊδάρι.
Όλα τούτα, βεβαίως, αφορούν τον τομέα της ψυχικής υγείας και τη νοσηρότητα των αντίστοιχων κυβερνητικών αντιλήψεων. Όμως κάθε κρούσμα ξεχωριστού αστυνομικού ετσιθελισμού, όπου κι αν εκδηλώνεται, κάτι ευρύτερο «μαρτυρά». Κι εσχάτως μαζεύτηκαν πολλά…
Οι «αστυνομικοί – ψυχίατροι» έδρασαν λίγες ημέρες μετά την απίστευτη περιπέτεια (25/6/25) της συνδικαλίστριας εκπαιδευτικού, Δήμητρας Τάσσου, στην Κυψέλη (εδώ). Νωρίτερα άρχισε – και, καθώς φαίνεται, συνεχίζεται – η προσπάθεια να συνηθίσουμε στην ιδέα ότι οι «Δελτάδες» μπορούν να ρίχνουν κρότου – λάμψης μέσα σε μπαρ ή άλλα καταστήματα των Εξαρχείων, δέρνοντας όποιον βλέπουν μπροστά τους.
Επίσης: Στις 7/3/2025 είδαμε στην TV και ακούσαμε εκείνο το «δακρυγόνα θα φάνε όλοι – δακρυγόνα φάγανε, δεν φάγανε σφαίρες…». Ήταν η απάντηση του προέδρου της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Αττικής, Δημοσθένη Πάκου, στη δημοσιογραφική ερώτηση γιατί η Αστυνομία «έπνιξε» στα χημικά τόσες χιλιάδες κόσμου (στο τεράστιο συλλαλητήριο για τα Τέμπη), μολονότι ήταν περιορισμένη η «εστία» των επεισοδίων.
Αξίζει να σταθούμε λίγο στη δήλωση εκείνη, του Δ. Πάκου. Διότι, κάπως έτσι, οι ανομολόγητες πρακτικές του χθες που «θεμελιώνονταν» σε αμφισβητήσεις της πραγματικότητας παραχωρούν σιγά – σιγά τη θέση τους σε ανοικτές διακηρύξεις. Να ξέρετε, αν κατεβείτε σε διαδήλωση θα «τα φάτε» τα χημικά. Καθαρά και ξάστερα. Γιατί να κάθονται και να σκαρφίζονται παραμύθια, όπως πχ τότε, τον Οκτώβριο του 2020 στη δίκη της «Χρυσής Αυγής», με τις υποτιθέμενες «μετρημένες 150 μολότοφ που έπεσαν έξω από το Εφετείο»; Ποιος ο λόγος να γίνονται «ρόμπες»; Γιατί να ξευτιλίζεται και ο υπουργός Χρυσοχοϊδης, ο οποίος επέμενε σ’ εκείνον τον ισχυρισμό μολονότι τον κατέρριπταν καθαρότατα ακόμη και τα βίντεο που είχαν ληφθεί μέσω drone της Αστυνομίας; Από τον Μάρτιο, το λένε καθαρά: Χημικά «θα φάνε όλοι»… Είναι ήδη αδίκημα η επιλογή τους να διαδηλώσουν, δεν χρειάζεται να τους αποδοθούν «μπάχαλα»…
Θα χρειάζονταν τόμοι για να καταγραφούν όλα τα… άλματα που έγιναν από το «εσείς είστε το κράτος» του 1992 ως τις ημέρες μας. Και ένα τροφαντό βιβλίο αφιερωμένο στις «προόδους» των πιο πρόσφατων καιρών, για τους οποίους θα πρέπει να κάνουμε μια βασική επισήμανση: Η εκτράχυνση του αστυνομικού αυταρχισμού συντελείται (καθόλου παράξενο ή τυχαίο) παράλληλα με μια αντίστοιχη θεσμική, καταστατική σκλήρυνση.
Να το πούμε αλλιώς: Είναι φυσικό να «έχει» τέτοια Αστυνομία η χώρα στην οποία απειλούνται με απόλυση εκπαιδευτικοί για συνδικαλιστική δράση. Η χώρα όπου, αν κάποιο δικαστήριο… πρωτοτυπήσει και δεν «βγάλει» παράνομη μια απεργία, θα προκαλέσει την υστερία του Άρη Πορτοσάλτε (υπόθεση απεργίας στα αεροδρόμια, τον περασμένο Απρίλιο).
Και τώρα, τι; Ποια… αντιποίηση λειτουργήματος έπεται; Θα ελέγχουν αστυνομικοί και γιατρούς άλλων ειδικοτήτων; Θα αρχίσουν να γνωμοδοτούν και για τις δουλειές μηχανικών ή αρχιτεκτόνων;
Μέχρι να το μάθουμε, ας κάνουμε μια αντιδιαστολή ανάμεσα σε πεπραγμένα: Η «παρεμβατική» Αστυνομία, η οποία οδήγησε δυο γιατρούς στο τμήμα γιατί ήταν «γούστο της, καπέλο της και καουμποϊλίκι της», ήταν η ίδια που 15 μήνες νωρίτερα άφησε μια γυναίκα στα χέρια του δολοφόνου της, επειδή «το περιπολικό δεν είναι ταξί». Δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.
