Με την ολοκλήρωση των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων εμφανής είναι η ανησυχία σε γονείς και μαθητές και κυρίως αυτούς που προέρχονται από τα εργατικά και λαϊκά στρώματα. Αρκεί να ανατρέξουμε στα περσινά αποτελέσματα από την εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής όπως τα παρουσίασε το Υπουργείο Παιδείας. Από τους 73.220 υποψηφίους που πήραν μέρος στις πανελλαδικές εξετάσεις του 2023 στην μεγάλη κατηγορία των ΓΕΛ, μηχανογραφικό δελτίο συμπλήρωσαν 52.727 και από αυτούς εισήχθησαν σε σχολές οι 50.837. Στο σύνολο των συμμετεχόντων στις πανελλαδικές του 2023, το ποσοστό επιτυχίας ήταν 69,43%.
Αντίστοιχα στα ΕΠΑΛ, από το σύνολο των 15.350 υποψηφίων που πήραν μέρος στις εξετάσεις του 2023, με μηχανογραφικό συμμετείχαν οι 9.352 και εισήχθησαν 5.746, ποσοστό 37,43%.
Αξίζει να θυμηθούμε τις αρχικές περσινές εξαγγελίες που έλεγαν ότι στα πανεπιστήμια θα δέχονταν 68.574 εισακτέους, ενώ τελικά ο αριθμός των επιτυχόντων στα πανεπιστήμια κατέληξε στις 58.635, με τις κενές θέσεις το 2023 να ανέρχονται περίπου στις 10.000!
Για τη νέα χρονιά τα πράγματα φαίνονται ακόμη πιο δυσοίωνα. Εν αναμονή των αποτελεσμάτων από τις πανελλήνιες του 2024 έχει αξία να αναφέρουμε κάποια στοιχεία που ήρθαν στο φως τη δημοσιότητας. Σε άρθρο του Χρήστου Κάτσικα στην ΕφΣυν, σε περιορισμένο δείγμα γραπτών εξεταζόμενων φαίνεται πως στο μάθημα της Ιστορίας πάνω από το 57% έχει γράψει κάτω από τη βάση, στα Αρχαία πάνω από 40%, στη Φυσική περίπου 60%, στη Χημεία πάνω από 40% και στα Μαθηματικά πάνω από 30%.
Να επισημάνουμε εδώ ότι σε μια σειρά μαθημάτων εντοπίστηκαν εμφανείς αστοχίες στα θέματα των εξετάσεων: Η Ένωση Φυσικών χαρακτήρισε το Δ θέμα στις εξετάσεις των ΓΕΛ ως «υπερπαραγωγή», από αυτά που «τρομοκρατούν τα παιδιά, τα απομακρύνουν από το γνωστικό αντικείμενο και απέχουν πολύ από τις οδηγίες διδασκαλίας του μαθήματος. Έτσι απαξιώνεται η διδασκαλία του μαθήματος στο δημόσιο σχολείο και ο σεβασμός στους συντελεστές του». Ενώ σαφείς ενστάσεις έχουν διατυπωθεί από την πλειοψηφία των εκπαιδευτικών για όλη τη λογική των συγκεκριμένων θεμάτων καθώς δεν υπήρχε καμία σχεδόν διαβάθμιση δυσκολίας, καταδικάζοντας μεγάλο ποσοστό μαθητών σε βαθμολογίες κάτω από τη βάση. Επιπλέον, η Μαθηματική Εταιρεία διαπιστώνει αστοχία στο Γ θέμα στα μαθηματικά των ΕΠΑΛ. Αστοχίες εντοπίζονται, επίσης, στην Έκθεση των ΓΕΛ και των ΕΠΑΛ αλλά και θέματα υψηλής δυσκολίας στην Ιστορία. Παρακολουθώντας τη συζήτηση όλων των εκπαιδευτικών κλάδων μπορούν να εντοπιστούν και άλλες αστοχίες.
Είναι εμφανές ότι όλα τα παραπάνω αποτελούν μια προσπάθεια περαιτέρω χτυπήματος του δημοσίου χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Ακόμη, περισσότερο έρχονται να εντείνουν τους αποκλεισμούς από την τριτοβάθμια εκπαίδευση, την επιβολή κοινωνικών και ταξικών φραγμών και κριτηρίων. Είναι σε εναρμόνιση με τη στρατηγική του ΟΟΣΑ που επιδιώκει εδώ και χρόνια η αναλογία 75% αποφοίτων Γενικού Λυκείου και 25% Τεχνικού να αντιστραφεί.
Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι πρόκειται για τις πρώτες πανελλαδικές εξετάσεις που διεξάγονται μετά το νόμο για θεσμοθέτηση ιδιωτικών πανεπιστημίων που ψήφισε η κυβέρνηση της ΝΔ. Μέσα από μια μεγάλης κλίμακας πολιτική αποκλεισμών από την τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι δεδομένο ότι για τους απόφοιτους από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ανοίγουν πολύ συγκεκριμένοι δρόμοι. Για τα παιδιά των οικονομικά ευκατάστατων οικογενειών θα δοθεί η δυνατότητα να σπουδάσουν έναντι αδρών διδάκτρων στα ιδιωτικά πανεπιστήμια που ήδη ξεκινούν να διαφημίζονται. Τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών, ωστόσο, θα πρέπει να στραφούν σε πιο «οικονομικές» λύσεις όπως είναι τα πάσης φύσεως ΙΕΚ και άλλες σχολές επαγγελματικής κατάρτισης, πάλι φυσικά έναντι διδάκτρων.
Ένα μεγάλο ποσοστό γονέων και μαθητών, μετά από πολύ κόπο, έξοδα και αγωνία, θα δουν τα όνειρά τους να συντρίβονται μπροστά στις αντιεκπαιδευτικές αναδιαρθρώσεις και την πολιτικής της κυβέρνησης και της Ε.Ε. για την εκπαίδευση. Το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα χάνει το ιδεολογικό «φωτοστέφανο» που, όπως η κυρίαρχη τάξη εξήγγειλε, δίνει τη δυνατότητα και στο παιδί που προέρχεται από τα λαϊκά στρώματα να ανέλθει κοινωνική τάξη μέσα από την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτό είναι άμεσο αποτέλεσμα της αστικής επίθεσης και της νεοφιλελεύθερης επέλασης στις κατακτήσεις του φοιτητικού και εκπαιδευτικού κινήματος που επέβαλαν έστω και εν μέρει ένα μαζικότερο, δωρεάν και δημοκρατικό σχολείο και Πανεπιστήμιο. Η νεοφιλελεύθερη στρατηγική εκφράζεται μέσα από την προ μερικών ετών δήλωση του Πρωθυπουργού ότι «η ανισότητα είναι στην ανθρώπινη φύση» … «δεν μπορούν και δεν πρέπει να πάνε όλοι στο Πανεπιστήμιο»… άλλωστε κάποιο παιδί από το Περιστέρι είναι προορισμένο για να γίνει ψυκτικός ή να «επισκευάζει ανελκυστήρες»…
Σε όλα τα παραπάνω εκπαιδευτικοί, γονείς και μαθητές είναι ανάγκη να συντάξουμε το δικό μας αγωνιστικό μέτωπο. Οι φετινές κινητοποιήσεις των φοιτητών ενάντια στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων θα πρέπει να βρουν συνέχεια σε νέες κοινές κινητοποιήσεις ενάντια στον κοινωνικά άδικο «κόφτη» της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, ενάντια στο νέο Λύκειο των κοινωνικών μορφωτικών εμποδίων και της ιδιωτικοποίησης, ενάντια στις πολιτικές διάλυσης του δημοσίου Πανεπιστημίου και την ίδρυση ιδιωτικών Πανεπιστημίων. Μέσα από τα σωματεία των εκπαιδευτικών δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης, τους συλλόγους γονέων, τα μαθητικά συμβούλια να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για ένα ενιαίο αγωνιστικό κίνημα που θα διεκδικήσει ενίσχυση της δημόσιας και δωρεάν παιδείας και θα απαιτήσει την κατάργηση της «τράπεζας θεμάτων», της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής και συνολικά του νέου συστήματος εισαγωγής στα πανεπιστήμια.
