Την Τετάρτη θα ανακοινωθεί η απόφαση για τη Χρυσή Αυγή και την εγκληματική της δράση. Τα μάτια μας, όπως και τα μάτια μεγάλου μέρους της ελληνικής κοινωνίας είναι στραμμένα εκεί. Περιμένουμε μια δίκαιη απόφαση, που θα κατατάσσει τη Χρυσή Αυγή στις εγκληματικές οργανώσεις και θα δίνει ένα ισχυρό πλήγμα στην προσπάθεια φασιστικοποίησης της ελληνικής (και όχι μόνο) κοινωνίας.
Υπάρχουν μερικές στιγμές στην πορεία των κοινωνιών που δεν είναι σαν τις άλλες, αυτές που λέμε τρέχουσες, που “θα περάσει κι αυτό”. Είναι οι στιγμές που αποτυπώνονται στο σώμα του μέλλοντος κατά τρόπο δραματικό ή ελπιδοφόρο. Που τις κουβαλάνε οι γενιές στην πορεία τους, είτε έχουν ευθύνη γι’ αυτό είτε όχι. Σαν την κληρονομιά των γονιδίων.
Οι Γερμανοί ακόμα κουβαλάνε εκείνη τη μεγάλη ευθύνη των πατεράδων και των παππούδων τους, γιατί φοβήθηκαν, γιατί υποτάχθηκαν, γιατί συναίνεσαν, γιατί δεν τόλμησαν να αντιταχθούν, γιατί δελεάστηκαν, γιατί βολεύτηκαν, γιατί υποστήριξαν, γιατί ένοιωσαν κουρασμένοι…
Υπάρχουν, λοιπόν, κρίσιμες καμπές και αποφάσεις. Ο φασισμός δεν είναι μια πράξη. Δυστυχώς η μεταπολεμική κοινωνία, απορροφημένη στην αποκατάσταση των καταστροφών του υλικού κόσμου, δεν προνόησε την αποκατάσταση των ψυχικών κλονισμών. Δεν φρόντισε ή δεν θέλησε, καθώς οι “δυτικές” κοινωνίες, οι εξουσίες, έστρεψαν την προσοχή τους στην αντιπαράθεση με το σοσιαλισμό. Κι έτσι η Γερμανία ξαναγύρισε στις αγκαλιές του κόσμου χωρίς ποτέ να μιλήσει ουσιαστικά, σαν στο κρεβάτι του ψυχίατρου, για τις αιτίες των φασιστικών πληγών της που έγιναν αιτία της μέγιστης καταστροφής. Ούτε στα παιδιά της ούτε στον εαυτό της.
Σ’ αυτές τις κρίσιμες στιγμές οι αποφάσεις, οι οποίες συχνά πέφτουν στις πλάτες λίγων ανθρώπων, εν προκειμένω εκείνων που δικάζουν, ορίζουν το τι πρόκειται να γίνει.
Τα σημάδια ενός καθημερινού φασισμού, μερικές φορές αδιόρατου και άλλες φορές με εκκωφαντικά ξεσπάσματα, είναι εδώ. Δεν είναι μόνο η εκλογική επιρροή που εγκαθιστούν φασιστικά ή κόμματα σε διάφορες χώρες του κόσμου, όπως και στην Ελλάδα. Είναι ο έρπων καθημερινός φασισμός που απλώνει τα ανησυχητικά του πλοκάμια στη ζωή μας.
Τα όσα έγιναν στα Καμένα Βούρλα, όπου κάτοικοι απέκλεισαν τους ανήλικους πρόσφυγες ώστε να μην προμηθευθούν φαγητό, τα όσα συνέβησαν στη Θεσσαλονίκη, όπου οι δυνάμεις της καταστολής συνέλαβαν εκείνους που έσβηναν φασιστικά συνθήματα και τους παρέπεμψαν με κακουργήματα, ενώ εν συνεχεία τα συνεργεία του δήμου έσβησαν τα συνθήματα των αντιφασιστών αλλά όχι και τα φασιστικά, και άλλα παρόμοια, μικρής ή μεγαλύτερης εμβέλειας, είναι τα δείγματα μιας κοινωνίας που βρίσκεται σε κρίση. Που έχει χάσει τα σημεία αναφοράς. Δεν εμπιστεύεται τίποτα και ψάχνει να βρει τρόπο κάτι να πιστέψει. Απέναντι στις πραγματικές απειλές, και μη έχοντας πειστικές απαντήσεις, ψάχνει φανταστικά στηρίγματα. Οι απλουστεύσεις του φασισμού, του καθημερινού ανορθολογισμού, δίνουν απαντήσεις. Λάθος μεν αλλά απλές. Ας πούμε, η απειλή των μεταναστών, των προσφύγων, των ξένων είναι ένα πάγιο μοτίβο.
Όπως έλεγε και η Χάνα Άρεντ πολλά χρόνια πίσω, αλλά και παρούσα στο τώρα μας: “Στην ουσία, τα πραγματικά προβλήματα του καιρού μας δεν μπορούν να κατανοηθούν, πόσο μάλλον να επιλυθούν, εάν πρώτα δεν αναγνωρίσουμε ότι ο ολοκληρωτισμός έγινε η κατάρα αυτού του αιώνα μόνο και μόνο επειδή τακτοποιούσε τα προβλήματα του με ανατριχιαστικό τρόπο”.
Ο φασισμός δεν είναι μια υπόθεση των άλλων. Δεν είναι μια υπόθεση του παρελθόντος. Δεν είναι μια υπόθεση πολιτική. Είναι δική μας, είναι παρούσα και είναι κοινωνική.
Η δίκη και η απόφαση μπορεί να δώσει μια σκληρή απάντηση.
