Το νέο αμερικανικό ψήφισμα που προωθείται στο Συμβούλιο Ασφαλείας δεν είναι μια απλή διπλωματική παρέμβαση ούτε μια ακόμη προσπάθεια αποκλιμάκωσης στη Γάζα. Πρόκειται για μια βαθιά ανατρεπτική πρωτοβουλία που επιχειρεί να επανακαθορίσει ολόκληρο το πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας γύρω από το παλαιστινιακό ζήτημα. Η Ουάσιγκτον, αξιοποιώντας την τρέχουσα περιφερειακή ρευστότητα, επιχειρεί να μετατρέψει τον ΟΗΕ σε εργαλείο επικύρωσης τετελεσμένων που εξυπηρετούν τις στρατηγικές της επιδιώξεις και όχι τα θεμελιώδη δικαιώματα ενός λαού.
Παρά τον «ουδέτερο» τόνο του κειμένου, το ψήφισμα ουσιαστικά υπονομεύει δεκαετίες αποφάσεων του ΟΗΕ που αναγνώριζαν το δικαίωμα των Παλαιστινίων στην αυτοδιάθεση, στην επιστροφή, στην ανεξαρτησία και στη δημιουργία ενός πλήρως κυρίαρχου κράτους. Η πρόβλεψη για μηχανισμούς «επίβλεψης», «διαχείρισης» και «μελλοντικής προετοιμασίας» της Γάζας δεν αποτελεί βήμα προς την ειρήνη, αλλά την εγκαθίδρυση μιας νέας μορφής διεθνούς κηδεμονίας, αποστερημένης από οποιοδήποτε στοιχείο κυριαρχίας.
Στην πράξη, πρόκειται για την επανεμφάνιση, σε πιο “κομψή” μορφή, βασικών στοιχείων του σχεδίου Τραμπ: περιφερειακή εμπλοκή χωρίς πολιτική λύση, οικονομικά κίνητρα αντί δικαιωμάτων, και επιθυμία να επιβληθεί μια διέξοδος που αποκλείει τον ίδιο τον παλαιστινιακό λαό από την άσκηση της πολιτικής του βούλησης. Το ανησυχητικό είναι ότι αυτή τη φορά η προσπάθεια φέρει τη βαρύτητα ενός ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας — κάτι που μπορεί να μετατρέψει μια μονομερή αμερικανική πολιτική σε διεθνές προηγούμενο.
Την ίδια στιγμή, ο αραβικός κόσμος εμφανίζεται διχασμένος, αποδυναμωμένος και σε μεγάλο βαθμό απών από την υπεράσπιση της διεθνούς νομιμότητας. Και όσο οι αραβικές κυβερνήσεις παζαρεύουν ρόλους και ανταλλάγματα, εμείς οι Παλαιστίνιοι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με το αποτέλεσμα ετών εσωτερικών αδυναμιών, διαίρεσης και εξάρτησης από εξωτερικούς παράγοντες. Η συνολική εικόνα είναι απογοητευτική: οι θεσμοί που οικοδομήθηκαν για να προασπίσουν την ειρήνη και τα δικαιώματα μετατρέπονται πλέον σε φορείς επιβολής λύσεων-παγίδων.
Το βασικό ερώτημα είναι τι σημαίνει αυτό για την επόμενη μέρα.
Εάν το ψήφισμα εγκριθεί, το Συμβούλιο Ασφαλείας —το ίδιο όργανο που κάποτε αναγνώρισε τα δικαιώματά μας— θα έχει ουσιαστικά ανοίξει τον δρόμο για τη θεσμική ακύρωση του παλαιστινιακού πολιτικού σχεδίου. Η «λύση των δύο κρατών» θα παραμείνει μόνο ως σύνθημα, ενώ επί του πρακτέου θα παγιώνεται ένα σύστημα διαρκούς επιτήρησης, κατακερματισμού και αφαίρεσης κυριαρχίας.
Σε μια τέτοια στιγμή, η ευθύνη μας —ως Παλαιστινίων και ως κοινωνίες που πιστεύουν στο διεθνές δίκαιο— δεν είναι να διαχειριστούμε την κρίση, αλλά να την ονομάσουμε. Αυτό που επιχειρείται σήμερα δεν είναι διπλωματία· είναι πολιτική δήμευση δικαιωμάτων και μετατροπή του ΟΗΕ σε μηχανισμό επιβεβαίωσης συσχετισμών ισχύος.
Η διεθνής νομιμότητα δεν ανήκει στις μεγάλες δυνάμεις· ανήκει στους λαούς που την έχουν ανάγκη. Και η Παλαιστίνη —όπως και κάθε λαός που αγωνίζεται για ελευθερία— δεν μπορεί να επιτρέψει την υποκατάστασή της από τεχνητές «λύσεις» χωρίς δικαιοσύνη.
