Η Μαριάννα Τζιαντζή, ένα από εκείνα τα παιδιά του Νοέμβρη, κυκλοφόρησε αυτές τις ημέρες το καινούργιο της βιβλίο με τίτλο Ιστορίες του Νοέμβρη, από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Το βιβλίο έχει δύο μέρη. Το πρώτο και μεγαλύτερο συναπαρτίζουν διηγήματα γραμμένα σχεδόν όλα τα τελευταία χρόνια. Το άλλο μέρος είναι χρονογραφήματα, σχόλια, σημειώματα, που δημοσιεύτηκαν κατά καιρούς, είτε σε ιστοσελίδες, είτε κυρίως στο Πριν, είτε αλλού. Βασικό θέμα το Πολυτεχνείο και η εξέγερση του 1973. Με την έγκρισή της, αναδημοσιεύουμε ένα από τα χρονογραφήματα αυτά.
Το Πολυτεχνείο ζει, το Πολυτεχνείο πέθανε, το Πολυτεχνείο θέλει να ζήσει και θα ζήσει, το Πολυτεχνείο θα ζήσει;
Aν κάτι μας πικραίνει ή αξίζει να μας προβληματίσει, αυτό δεν είναι η θεσμοποίηση της επετείου ή οι τηλεοπτικές αναδρομές ή το γεγονός ότι πολλοί επώνυμοι μαχητές του «αλλαξοπίστησαν» ή το μέτρημα των κουκιών και η παραταξιοποίησή του. Ίσως το πιο σοβαρό είναι το γεγονός ότι το Πολυτεχνείο, δυστυχώς, δεν επισκιάστηκε από κάτι άλλο, ότι δεν ξεχάστηκε – και όχι επειδή κρίθηκε μικρό αλλά επειδή δεν το διαδέχτηκε κάτι μεγαλύτερο και αλλιώτικο.
Το κακό με τη λεγόμενη γενιά του Νοέμβρη είναι ότι το Πολυτεχνείο παραμένει το στερνοπούλι της. Οι γονείς του μπήκαν πρόωρα στην κλιμακτήριο, και όχι επειδή σήμανε το βιολογικό τους ρολόι. Απλώς, πολύ γρήγορα συμβιβάστηκαν με την ιδέα ότι δεν θα κάνουν άλλα παιδιά. Στο κάτω κάτω, η διαιώνιση του είδους είναι καθήκον και των απογόνων.
Ασφαλώς, η επαναστατική υπογεννητικότητα δεν είναι μόνο τοπικό φαινόμενο. Μέσα στα τελευταία δέκα χρόνια άλλαξε ο χάρτης του κόσμου και συνεχίζει να αλλάζει, ενώ ο υπόγειος βυθός της σύγχρονης Αριστεράς επίμονα αναζητά τους εξερευνητές και τους χαρτογράφους του. Μόνο μερικοί τολμηροί δύτες ή πεισματικοί προφήτες ή κάποια αγριεμένα τσούρμα πραγματοποιούν, πού και πού, μερικές καταδύσεις για να μας πουν ότι όλα χάθηκαν για να ξανακερδηθούν με διαφορετικό τρόπο. Και δεν μιλάμε για την παλινόρθωση κατακρημνισμένων αυτοκρατοριών, ούτε για το χιλιαστικό όραμα ενός «καινούριου ουρανού» και μιας «καινούριας γης».
Το Πολυτεχνείο ήταν ένας επαναστατικός σπασμός, μια φευγαλέα λάμψη από ένα μέλλον που ακόμα δυσκολευόμαστε να το φανταστούμε. Κι αυτό που επαναλαμβάνεται κάθε Νοέμβρη, εδώ και 25 χρόνια, δεν είναι η πορεία «από» το Πολυτεχνείο «προς» το κτίριο της αμερικανικής πρεσβείας, αλλά η πορεία «προς» κάποιο άλλο Πολυτεχνείο, που ακόμα δεν γνωρίζουμε τις συντεταγμένες του. Πορεία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, καθώς η αφετηρία της είναι ακόμα πιο άγνωστη από το τέρμα της. Κι αυτή η πορεία θα γίνεται, ακόμα και αν κάποτε το βήμα μας βαραίνει ή οι γραμμές μας αραιώνουν, για να πυκνώσουν αναπάντεχα με άγνωστους μαχητές και ιδιοφυή οπλικά και διανοητικά συστήματα.
Δημοσιεύθηκε στο Πριν, στη στήλη «Το τέλος της αγοράς», 14.11.1999.
