Αν κανείς ξεφύλλιζε τις κυριακάτικες εφημερίδες στις 19 Αυγούστου θα είχε την αίσθηση πως ο μόνος πολιτικός χώρος στον οποίον υπάρχει κινητικότητα και γίνονται ζυμώσεις είναι ο χώρος που κάλυπτε το ΠΑΣΟΚ, αυτός που ο αστικός Τύπος αρέσκεται να αποκαλεί «κεντροαριστερά»!
Άλλος για την αρχηγία;
Μπροστά στην εκλογή ηγεσίας που θα πραγματοποιηθεί σε λίγους (;) μήνες, δεδομένη είναι η υποψηφιότητα της προέδρου του ΠΑΣΟΚ Φώφης Γεννηματά και η πρόσφατα ανακοινωθείσα του δημάρχου Αθηναίων Γιώργου Καμίνη. Ως πιθανοί υποψήφιοι αρχηγοί εμφανίζονται επίσης μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ Θανάσης Θεοχαρόπουλος, ο ευρωβουλευτής Νίκος Ανδρουλάκης, ο βουλευτής Αργολίδας Γιάννης Μανιάτης και ο βουλευτής Αρκαδίας Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος.
Την ίδια στιγμή, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Τα Νέα, ο Μ. Χρυσοχοΐδης δηλώνει: «Σκέφτομαι πώς μπορώ να είμαι αποτελεσματικός και ωφέλιμος και να δώσω ελπίδα σε όσους αργοσβήνει η πίστη για το μέλλον και παραδίδονται στην απόγνωση», ενώ ο Γ. Ραγκούσης την Τετάρτη 23 Αυγούστου στην ΕΣΗΕΑ θα ανακοινώσει τις αποφάσεις και τις θέσεις του για τη «νέα ενωμένη Προοδευτική Παράταξη» μετά τη ρήξη του με την Α. Διαμαντοπούλου. Άγνωστο παραμένει για την ώρα αν τελικά ο Σταύρος Θεοδωράκης και το Ποτάμι θα συμμετάσχουν στις διαδικασίες ενώ στάση αναμονής φαίνεται να τηρεί ακόμη η πλευρά του ΚΙΔΗΣΟ και του πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου. Αποστασιοποιημένος εμφανίζεται και ο τέως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Βαγγέλης Βενιζέλος.
Μόνο το «φιλόπρωτον»;
Αυτός ο πολιτικός κυκεώνας εκφράζει όντως κινητικότητα που αντιστοιχεί σε κοινωνικές διεργασίες ή όλοι αυτοί οι αλήστου μνήμης «σωτήρες», εξαγνισμένοι από την αντιλαϊκή πολιτική των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, διεκδικούν πολιτικές προσωπικής επιβίωσης; Η απάντηση δεν είναι εύκολη, συνυπάρχουν και οι δύο παράγοντες. Φυσικά, και μόνο το γεγονός πως υπάρχει το στοιχείο της κοινωνικής διεργασίας στην εμφάνιση αυτών των πολιτικών ζόμπι είναι τραγικό. Αποτελεί μεγάλο… «κατόρθωμα» του ΣΥΡΙΖΑ και δείγμα της μετατόπισης της πολιτικής ζωής προς τα δεξιά.
Αν παρατηρήσει κανείς τις τοποθετήσεις τους θα επισημάνει ορισμένα χαρακτηριστικά όπως:
– την έλλειψη συγκεκριμένων πολιτικών αναφορών. Είναι δεδομένη όχι απλά η συμφωνία αλλά και η υπερθεμάτιση στην κτηνώδη πολιτική των μνημονίων, στον μονόδρομο της ΕΕ, της απόλυτης υποταγής στο ΝΑΤΟ. Η, όποια, διαφοροποίηση αφορά στους «ρυθμούς», στην «αποτελεσματικότητα», στη «διαφάνεια» και σε άλλα τέτοια λεκτικά παιχνίδια που το παλιό, καλό ΠΑΣΟΚ έκανε επιστήμη όταν ήθελε να καλύψει την αντιλαϊκή ουσία της πολιτικής του.
– το αίσθημα της «δικαίωσης». Αυτοί που μέχρι το 2015 δεν τολμούσαν να εμφανιστούν στο δρόμο, σήμερα επιστρέφουν τιμητές διεκδικώντας την πατρότητα και τα πνευματικά δικαιώματα της πολιτικής που ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζει ως μονόδρομο.
– την αναζήτηση της πολιτικής προοπτικής, τη θέση απέναντι στο δίλημμα που καθορίζει όλες τις κινήσεις στον συγκεκριμένο χώρο: Σύμπραξη με την –πιθανότερη αυτήν τη στιγμή- νικήτρια των επόμενων εκλογών ΝΔ ή προοπτική συμπόρευσης με τον ΣΥΡΙΖΑ; Το δίλημμα αυτό «χρωματίζεται» και από το γεγονός πως οι μεθεπόμενες εκλογές (οι οποίες όλοι εκτιμούν πως δεν θα αργήσουν) θα γίνουν με ένα αναλογικότερο σύστημα που έχει την παγίδα του 3%, γεγονός που δυσχεραίνει μεν αυτόνομες πορείες, σίγουρα όμως «ανοίγει» ορέξεις αρχηγικές.
Μια συνέντευξη με πολλές αναγνώσεις…
Η πρόεδρος της ΔΗΣΥ, Φ. Γεννηματά σε συνέντευξή της στη RealNews ξεδιπλώνει τα χαρακτηριστικά που προαναφέραμε: Καμιά αναφορά στην πραγματική πολιτική και τα θέματα που καίνε τον λαό. Ακόμα και για τις πυρκαγιές δεν έχει ούτε λέξη να πει για τη διάλυση των μηχανισμών πυροπροστασίας από τα μνημόνια, ψελλίζει απλά για «έλλειψη σχεδίου» και ανάγκη για «βούληση, οργάνωση και αίσθημα ευθύνης». Αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι η παρουσίαση της τακτικής της: Ξεκινά από μια σωστή εκτίμηση, απαντώντας στην ερώτηση ποιόν θα στηρίξει:
«Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται ήδη σε ελεύθερη πτώση και όσο υποχωρεί τόσο οχυρώνεται στην εξουσία για να εξαντλήσει την τετραετία. Η Νέα Δημοκρατία έχει δημοσκοπικό προβάδισμα, αλλά στην πραγματικότητα δεν πείθει ούτε τον τρισυπόστατο εαυτό της».
Με δεδομένη την εκτίμηση αυτή παρουσιάζει την τακτική της: «Εμείς έχουμε χαράξει μια αυτόνομη πορεία, με αυτόνομο λόγο και αυτοδύναμη στρατηγική και αυτό θα ακολουθήσουμε μέχρι τέλους. Δεν είμαστε ούτε θα γίνουμε δεκανίκι κανενός. Σε κάθε περίπτωση , πρώτα θα μιλήσει ο λαός και θα βάλει τα πράγματα στη θέση τους. Η προοδευτική παράταξη επιστρέφει στο κέντρο της πολιτικής σκηνής. Επομένως, η επανάληψη του Μαΐου 2012 όταν τρία κόμματα βρέθηκαν πολύ κοντά στην πρώτη θέση είναι μια σοβαρή πιθανότητα. Οι επόμενες εκλογές θα είναι ντέρμπι για τρεις».
Πίσω από τις λέξεις, έρχεται ο Αλέξης;
Αν κάποιος κοιτάξει πίσω από τις λέξεις, η τακτική της Γεννηματά είναι προφανής. Τα δύο κόμματα εξουσίας, με διαφορετικό αριθμητή αλλά με κοινό παρανομαστή της πολιτικής τους τα μνημόνια, δεν μπορούν να διαμορφώσουν κυρίαρχο πλειοψηφικό ρεύμα γεγονός που επιτρέπει την εμφάνιση ενός «ρυθμιστή».
Ο χώρος γύρω από το ΠΑΣΟΚ από το 2015 και μετά εμφανίζει σημάδια ανάκαμψης και θα μπορούσε να παίξει έναν τέτοιο ρόλο. Αυτό για την Γεννηματά έχει δύο προϋποθέσεις: τη συγκέντρωση των διάσπαρτων δυνάμεων του χώρου και την αυτόνομη παρουσία στις επόμενες εκλογές (φυσικά κάτω από την ηγεσία της, αυτό εννοείται και δεν λέγεται…) ώστε από θέση ισχύος να διαπραγματευτεί την επάνοδο στην εξουσία.
Σε συνεργασία με ποιο κομμάτι του αστικού μπλοκ όμως; Στο ΠΑΣΟΚ έχουν αποδείξει πως δεν κολλάνε σε τέτοιες «λεπτομέρειες», ωστόσο στη συγκεκριμένη συνέντευξη η Γεννηματά πολύ πιο οξεία κριτική ασκεί στην αξιωματική αντιπολίτευση παρά στον ΣΥΡΙΖΑ. Θα ήταν πρόχειρη μια εκτίμηση πως αυτό εκφράζει «προτίμηση».
Πιο κοντά στην αλήθεια φαίνεται να είναι πως στο μυαλό της ηγετικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ υπάρχει το σενάριο πως ένας ηττημένος ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είναι απλά προνομιακός εταίρος αλλά -έχοντας ξεφουσκώσει- θα παραχωρήσει την ηγεμονία της «κεντροαριστεράς». Ήταν σαφής στη συνέντευξη: «Η «διαστολή» του ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο 2012-2015 ήταν ένα ακραίο πολιτικό φαινόμενο το οποίο στηρίχτηκε στο λαθρεμπόριο της απάτης, με δόσεις αυταπάτης. Παρά το γεγονός ότι η διαστολή αυτή, όχι μόνο δεν είναι διατηρήσιμη, αλλά έχει ήδη εξανεμιστεί».
Σχέδια επί χάρτου;
Το σχέδιο αυτό δεν είναι ουτοπικό, στηρίζεται σε δεδομένα και έχει και κοινωνική γείωση στη δεδομένη στιγμή. Τα στρώματα που αποτελούσαν τον κορμό της «δημοκρατικής παράταξης» (μικρομεσαίοι, επιστήμονες, αγρότες) όχι μόνο είναι απογοητευμένα από την -απίστευτης ταχύτητας- μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά χτυπιούνται ιδιαίτερα και αυτά.
Δεν είναι ασήμαντο το γεγονός πως ακόμα και στον χώρο των δημοσίων υπαλλήλων (όπου το άθλιο, ύστατο επιχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ «θέλετε να έρθει ο Κούλης;» έχει ακόμα κάποια απήχηση πατώντας στον κίνδυνο των απολύσεων) το ΠΑΣΟΚ συνδικαλιστικά ανασυγκροτείται και ενισχύεται. Την ίδια στιγμή η ΝΔ στρέφεται ολοταχώς ακροδεξιά επιλέγοντας να εκφράσει το ρεύμα του «τραμπισμού» και η Αριστερά ομφαλοσκοπείται και διαιρείται περαιτέρω.
Υπάρχουν λοιπόν οι όροι, όμως τα δύσκολα είναι μπροστά: Τα σχέδια της Φώφης έρχονται σε σύγκρουση και με το κομμάτι εκείνο που ζητά την συμπόρευση με τη ΝΔ, για πολιτικούς λόγους αλλά και για εξασφάλιση. Μια …«κεντροαριστερά του μέλλοντος» δεν μπορεί να έχει Βενιζέλους και Πάγκαλους. Ίσα-ίσα θα θελήσει να εξαγνιστεί ρίχνοντάς τους στα …λιοντάρια!
Έρχεται σε σύγκρουση με αυτούς που θεωρούν τον εαυτό τους κληρονόμο του χώρου, η σιωπή του Γ. Παπανδρέου είναι εύγλωττη.
Έρχεται συνολικά σε σύγκρουση με τις αρχηγικές επιδιώξεις παλιών στελεχών ή νέων «αρχηγών» μορφωμάτων τύπου Ποταμιού ή ΔΗΜΑΡ.
Έρχεται σε σύγκρουση με μεγάλη μερίδα της αστικής τάξης που στηρίζει ανοιχτά τη ΝΔ και εδώ αξίζει να επισημανθεί πως παραδοσιακοί επικοινωνιακοί πυλώνες της «δημοκρατικής παράταξης» έχουν περάσει στα χέρια της μερίδας αυτής με κραυγαλέο παράδειγμα τον έλεγχο του ΔΟΛ από τον Μαρινάκη.
Πάνω από όλα όμως έρχεται σε σύγκρουση με την ίδια την κοινωνική πραγματικότητα. Η ευόδωση ενός τέτοιου σχεδίου προϋποθέτει την κανονικότητα των μνημονίων και κυρίως την αποδοχή της κανονικότητας αυτής από το λαό. Προϋποθέτει ύφεση ή έστω μη όξυνση της κρίσης στην πραγματική οικονομία και κυρίως στη ζωή των ανθρώπων, γεγονός που κανένα στοιχείο δεν το δείχνει, παρά τα φληναφήματα των απολογητών του ΣΥΡΙΖΑ για «έξοδο από τα μνημόνια».
Μια τέτοια όξυνση αντικειμενικά θα γεννήσει κοινωνικές συγκρούσεις κι εκεί τα προσωπεία δύσκολα θα κρατηθούν. Ο χώρος όχι μόνο δεν δείχνει να διαθέτει σχέδιο για την όξυνση της κρίσης αλλά στέκεται αμήχανος ανάμεσα στα δυο ρεύματα που διαμορφώνονται με άλλα στελέχη -όπως ο Λοβέρδος- να φλερτάρουν με την σκληρή ακροδεξιά κι άλλα να φαντασιώνονται «φιλελεύθερες πλειοψηφίες». Με απλά λόγια, ο μεγαλύτερος εχθρός είναι η ίδια η κοινωνία και, υπό προϋποθέσεις, η Αριστερά.
Η Αριστερά λοιπόν που από το 2015 γλύφει τις πληγές της, ανοίγοντας και καινούργιες σε έναν ιδιότυπο εμφύλιο, η Αριστερά που έχει κι αυτή ευθύνες για την επανεμφάνιση αυτών των εφιαλτών του παρελθόντος, αυτή η Αριστερά (άλλη δεν υπάρχει…) είναι και η μόνη που μπορεί και πρέπει να χαλάσει και τα εφεδρικά σχέδια του συστήματος.
Επαναφέροντας στη συζήτηση τα μεγάλα κοινωνικά θέματα του μισθού, της δουλειάς, των κοινωνικών δομών και κάνοντάς τα αντικείμενα πάλης του κινήματος, ξεγυμνώνοντας στην πραγματική ζωή το δήθεν «εναλλακτικό, προοδευτικό σχέδιο». Συγκροτώντας αυτή, προγραμματικά και πολιτικά, πειστική εναλλακτική προοπτική αποτελώντας πόλο για την πλειοψηφία των εργαζομένων, των ανέργων, των νέων, αλλάζοντας τους συσχετισμούς.
Αυτή η προοπτική φυσικά έχει τις δικές της δυσκολίες και τα δικά της εμπόδια, δεν υπάρχει όμως άλλη….
