Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
Οι μαζικές συγχωνεύσεις μονάδων με βάση την αναλογία 1:27-28 μαθητές ανά τάξη, που υλοποιεί το υπουργείο Παιδείας, οδηγεί στην κατάργηση τουλάχιστον 1.000 τμημάτων, αριθμός που αντιστοιχεί σε πάνω από 100 σχολεία, σύμφωνα με εκπαιδευτικούς φορείς.
Σοβαρές αρνητικές εξελίξεις που αφορούν τους όρους λειτουργίας των σχολείων σηματοδοτούν τα μέτρα που υλοποιεί το υπουργείο Παιδείας με ένα πρωτοφανές κύμα συμπτύξεων σε όλη την εκπαίδευση. Συστηματικά και μεθοδικά μέσω των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης, με «σημαιοφόρο» τον περιφερειακό διευθυντή Εκπαίδευσης Αττικής, με διοικητικές παρεμβάσεις, άλλαξε τα δεδομένα του my school και «ως διά μαγείας» εξαφάνισε εκατοντάδες τμήματα.
Οι εντολές του υπουργείου Παιδείας στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης (και αυτών με τη σειρά τους στα σχολεία) παραβαίνουν ακόμα και την υπάρχουσα νομοθεσία, η οποία δεν προβλέπει πουθενά ότι σε σχολεία όπου λειτουργούν τμήματα ένταξης ή σε τάξεις όπου υπάρχει παράλληλη στήριξη μπορεί να παραβλέπεται η πρόβλεψη για μείωση του αριθμού των μαθητών.
Ετσι, πίσω από τα μεγάλα λόγια για τους 10.000 διορισμούς εκπαιδευτικών, πασπαλισμένα με παραπλανητικές διακηρύξεις για «αναβάθμιση» και «στήριξη» της εκπαίδευσης, η εκπαιδευτική κοινότητα βλέπει πως, αντί να βελτιώνεται η εκπαιδευτική διαδικασία, πηγαίνει βήματα πίσω, σε βάρος των μορφωτικών αναγκών των παιδιών, της αναγκαίας ουσιαστικής στήριξης των παιδιών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, της ώριμης, αντικειμενικής προϋπόθεσης της μείωσης των μαθητών σε όλα τα τμήματα.
Ναρκοθέτηση
Οι εκτιμήσεις των εκπαιδευτικών φορέων κάνουν λόγο για εξαφάνιση από το εκπαιδευτικό τοπίο τουλάχιστον 1.000 τμημάτων, που ισοδυναμούν με την αντίστοιχη εξαφάνιση πάνω από 100 σχολείων. Την ίδια ώρα, πάνω από 2.500 εκπαιδευτικοί αίφνης μετατρέπονται σε λειτουργικά υπεράριθμοι και θα αναγκαστούν να μετακινηθούν σε 2-3-4 σχολεία για να καλύψουν το ωράριό τους. Χιλιάδες θα είναι και οι αναπληρωτές που δεν θα προσληφθούν.
Το σημαντικότερο βέβαια είναι η νέα αντιπαιδαγωγική και αντιεκπαιδευτική συνθήκη που επιχειρεί να ναρκοθετήσει τη λειτουργία των σχολείων. Υποβαθμίζουν τις συνθήκες μάθησης για όλους τους μαθητές και κυρίως αποστερούν από τους μαθητές με αναπηρίες ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και ειδικές μαθησιακές δυσκολίες την ισότιμη ένταξη και κοινωνικοποίησή τους στο σχολικό περιβάλλον και την απρόσκοπτη πρόσβασή τους στη γνώση.
Επιπλέον, καταπατάται το δικαίωμα των μαθητών να πηγαίνουν στο σχολείο της γειτονιάς τους, προσθέτοντας κι άλλες δυσκολίες στην ένταξή τους στο σχολικό περιβάλλον και στις οικογένειές τους για τη μετακίνησή τους. Διαλύουν τον προγραμματισμό των σχολείων, που ήδη είχαν λάβει υπόψη τους τις αποφάσεις που ανακαλούνται, ενώ πυροδοτούν ατελείωτες μετακινήσεις εκπαιδευτικών που θα κριθούν υπεράριθμοι και θα εξαναγκαστούν να αλλάξουν σχολείο.
Είναι οι ίδιοι που μιλούν για «συμπερίληψη», για «εξατομικευμένη διδασκαλία», για την έξαρση του bullying, που ισχυρίζονται ότι «με την αξιολόγηση τα σχολεία θα γίνουν καλύτερα». Με την ολοκλήρωση των εγγραφών και μετεγγραφών του Σεπτεμβρίου και τις εξετάσεις του Σεπτεμβρίου, το αποτέλεσμα θα είναι τραγικό, με στοίβαγμα μαθητών σε υπεράριθμα τμήματα ή με αντιπαιδαγωγική μετακίνησή τους σε άλλα σχολεία.
Συγχωνεύσεις
Οι μαζικές συγχωνεύσεις τμημάτων σχολικών μονάδων, ανάμεσα σε άλλα, οριοθετούνται με βάση την αναλογία 1:27-28. Πρόκειται, προφανώς, για μια επινόηση που υπακούει σε λογιστικές/διαχειριστικές λογικές που έχουν να κάνουν αποκλειστικά με το κόστος εκπαίδευσης ανά μαθητή. Στη σχετική συζήτηση κομβικό σημείο είναι και η αναλογία διδασκόντων-διδασκομένων. Είναι φανερό ότι οι επιχειρούμενες συγχωνεύσεις -και οι μελλοντικές που θα ακολουθήσουν- θα τραβήξουν στα άκρα την προβλεπόμενη αναλογία 1:25-30.
Οπως σημειώνει ο πανεπιστημιακός καθηγητής Παιδαγωγικής Γιώργος Μαυρογιώργος, προφανώς είναι κοινωνικά και πολιτισμικά «τυφλός» ένας δείκτης αναλογίας διδασκόντων-διδασκομένων όταν προκύπτει από μια απλή διαίρεση του αριθμού των φερομένων ως εγγεγραμμένων μαθητών διά του αριθμού των φερομένων ως διορισμένων/εργαζομένων εκπαιδευτικών. Αλήθεια, πώς συνδέεται αυτή η πολιτική των συγχωνεύσεων με τις χρηματοδοτούμενες δράσεις «Ζώνες εκπαιδευτικής προτεραιότητας» ή «Παράλληλη στήριξη»;
Η αναλογία διδασκόντων-διδασκομένων δεν μπορεί να είναι υπόθεση μιας απλής και γενικευμένης διαίρεσης. Κάθε σχολική μονάδα έχει τα δικά της φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά, τη γεωγραφική της θέση, τον αριθμό μαθητών, την κοινωνική και πολιτισμική τους σύνθεση, δείκτες διαρροής και εγκατάλειψης, σχολικής υπο-επίδοσης, σχολικής αποτυχίας, τακτικής φοίτησης κ.ά.
Αυτοί είναι οι σημαντικοί δείκτες που, σε επίπεδο σχολικών μονάδων, θα έπρεπε να ορίζουν την αναλογία διδασκόντων-διδασκομένων. Κι αυτή η αναλογία προκύπτει με τη συνεκτίμηση όλων αυτών των παραμέτρων και είναι προγραμματικά κυμαινόμενη/ρευστή/δυναμική και όχι μαθηματική/στατική και κοινωνικά «τυφλή».
Αν σκεφτούμε, επισημαίνει ο Γιώργος Μαυρογιώργος, το ζήτημα κι από τη μεριά των εκπαιδευτικών, ο μεγάλος αριθμός μαθητών κατά τμήμα προσδιορίζει σε σημαντικό βαθμό την εντατικοποίηση των όρων εργασίας τους. Οσο πιο πολύ εντατικοποιείται η εργασία των εκπαιδευτικών (αλλεπάλληλες εκπαιδευτικές αλλαγές, αιφνιδιασμός αλλαγών, απο-ειδίκευση, επανειδίκευση, αριθμός μαθητών κατά τάξη, κοινωνική σύνθεση μαθητών τάξης, νέες ανάγκες κ.ά.) άλλο τόσο είναι εκτεθειμένοι στην παγίδα μιας διαδικασίας που ευνοεί την τυπική διεκπεραίωση του έργου τους, την απόσυρση και την αποκαρδίωση.
«Χρηματιστήριο»
Από αυτή την άποψη, η αντίθεση και η πάλη των εκπαιδευτικών ενάντια στις επιχειρούμενες αλλαγές θεμελιώνονται και επιστημονικά και πολιτικά. Αντιστέκονται σε πολιτικές που, στο σύνολό τους και σε συνδυασμό, αλλοιώνουν τη δομή και το περιεχόμενο του σχολείου, τις συνθήκες κάτω από τις οποίες θα αναπτύσσεται η παιδαγωγική σχέση, τις συνθήκες και όρους εργασίας τους, τις εργασιακές σχέσεις.
Είναι φανερό πως έχουμε να κάνουμε με έναν ιδιότυπο απολογισμό «χρηματιστηρίου». Εκείνο, ωστόσο, που μπορούμε να κρατήσουμε είναι ότι δαπάνες που περικόπτονται από την εκπαίδευση αντικειμενικά καταβάλλονται ετεροχρονισμένα (στο μέλλον) στην άσκηση πολιτικών που έρχονται εκ των υστέρων να αντιμετωπίσουν σοβαρά κοινωνικά ζητήματα.
